تصویر دوریان گری

تصویر دوریان گری اثر مشهور اسکار وایلد است. وایلد (1854- 1900) شاعر، داستان‌نویس، نمایش‌نامه‌نویس و نویسنده‌ی داستان‌های کوتاه ایرلندی بود. وایلد در دوران کوتاه زندگیش به غیر از تصویر دوریان گری آثار ادبی جاودانه‌ی دیگری را خلق کرد.

اشتباهت همین‌ است، چرا که تنها یک چیز بدتر از حرف‌های مردم درباره‌ات در جهان است: اینکه کسی درباره‌ی تو حرفی نزند. تصویر دوریان گرِی امروز به عنوان رمانی فلسفی و گوتیک در تاریخ ادبیات کلاسیک جهان ثبت شده؛ اما وقتی این اثر در سال 1890 و در مجله‌ای منتشر شد، غوغایی در دنیای ادبیات انگلستان به پا شد. بسیاری از منتقدان ادبی درخواست کردند وایلد را به‌خاطر لکه‌دار کردن ارزش‌های اخلاقی به زندان بیندازند.

بسیاری او را شیطانی در قالب انسان توصیف کردند که قصد دارد جوان‌های جامعه را به راه ناراست بکشاند. در پاسخ به تمام این‌ها، اسکار وایلد بی‌محابا از رمانش دفاع و به سانسورِ تکه‌هایی از تنها رمانش، اعتراض کرد. در سال 2011، انتشارات دانشگاه هاروارد برای نخستین بار کامل‌ترین نسخه‌ی این کتاب را منتشر کرد.

بسیاری تصویر دوریان گری را همچنان برگرفته از قصه‌ی فاوست در ادبیات آلمانی‌زبان می‌دانند: قهرمانی که روحش را به ازای دانش نامحدود و لذات دنیوی با شیطان معاوضه کرده است. این کتاب در واقع، تمثیلی بوده برای تأثیر قدرتمند و نافذ هنر بر امور واقعی. اسکار وایلد در دفاع از خود گفته کتاب‌ها نمی‌توانند اخلاقی یا غیراخلاقی باشند، تنها می‌توانند خوب نوشته شده باشند، یا بد.

همین نگاه است که بیش از هر چیز، نشان می‌دهد آنچه نویسنده هنگام خلق دوریان گری زیبارو در سر داشته، چقدر از برداشت عمومی و اجتماعی از اثرش به دور بوده است. تصویر دوریان گری امروز دیگر آن دوراهی زیبایی‌شناسی و ارزش‌های اخلاقی قرن نوزدهمی نیست؛ بلکه اثری است که در بسیاری از دانشگاه‌های جهان تدریس می‌شود. وایلد که پیش از این نمایش‌نامه‌نویس و گزیده‌گویی هوشمند بود، با این رمان، نام خود را در میان بزرگ‌ترین نویسندگان تاریخ ادبیات جهان با جوهری ماندگار نوشت.